Mudra

Mudra - pozycja wysublimowana energetycznie 

Mudry w potocznym rozumieniu są uważane za lecznicze układy palców rąk w odpowiednich, dobrze dopracowanych asanach - pozycjach ciała. W  układach mudr wykorzystywana jest znajomość kanałów energetycznych - nadis. Z każdego palca dłoni wypływa strumień energii pranicznej będący ujściem któregoś meridianu. Mudry rozumiane jako gesty dłoni czy złożenia palców muszą dla swego działania być wykonywane w odpowiednich zwykle medytacyjnych pozycjach jogicznych, takich jak padmasana, siddhasana, muktasana czy wadźrasana. Mudr wykonywanych w tańcach uczymy się z całym tańcem, nigdy nie wyrywamy z całego układu, gdyż są dynamicznym układem, do którego dochodzi jeszcze odpowiedni śpiew. Cały działa jogi klasycznej zajmujący się mudrami znany jest jako Sthulla Krija i zawiera asany, bandhy i mudry. 

Dhyana Mudra - Postawa medytacji światła

Mudry stosowane są w sztuce sakralnej, tańcu, ajurwedzie i jodze w celu osiągnięcia harmonii duchowej oraz leczeniu z konkretnych schorzeń. Dobre książki objaśniające mudry to takie, w których widać całą postać osoby wraz ze szczegółami ułożenia nóg, rąk, palców, oczu czy języka. Dobra literatura na temat mudr zawiera także naukę przyjmowania odpowiedniej pozycji ciała do praktykowania mudr czyli przykładowo objaśnienie i ilustracje pozycji lotosu (padmasana) czy pozycji diamentowej (wadźrasana). Dobra pozycja książkowa zawiera także oryginalną sanskrycką nazwę mudry wraz z jej objaśnieniem, gdyż naukę mudr rozpoczyna się od podania jej sanskryckiej nazwy i wyjaśnienia jej znaczenia oraz działania. Wszystkie książki i artykuły w których są obrazki i opisy samego sposobu ułożenia palców dłoni, ale nie ma napisane ani narysowane, gdzie mają się znajdować całe dłonie i ręce - są generalnie śmieciową, nic nie wartą makulaturą napisaną przez osoby, które nie mają rzetelnej wiedzy o praktykowaniu mudr. 

Obserwując również medytujących współcześnie  mistrzów  czy obrazy świętych z odległych epok, spotykamy również ciekawe ułożenia ich ciała oraz dłoni i palców obu rąk w celu wyciszenia organizmu, uzdrawiania, bądź zwiększenia koncentracji i wzmocnienia aktywności intelektualnej. Warto pamiętać, że tylko mudry związane bezpośrednio z ratowaniem życia czy zdrowia stosuje się w pozycji leżącej, w pozycji śavasana i łącznie jest ich zaledwie jedenaście. Mudry nie mające wyraźnych zastosowań medycznych, ajurwedyjskich, a jedynie związane z rozwojem duchowym i sublimacją charakteru - stosuje się generalnie w pozycjach medytacyjnych takich jak padmasana, a czasami w świętych tańcach obrazujących niebiańskie wydarzenia i misteryjne rytuały inicjacyjne.

Każdy palec u ludzkich i anielskich (boskich, dewaicznych) istot to także inny żywioł. 

• kciuk jest odpowiednikiem ziemi (prithivi) oraz Brahmana, Absolutu; 

• palec wskazujący jest odpowiednikiem wody (apah) oraz energii świadomości; 

• palec środkowy jest odpowiednikiem ognia (agni); 

• palec serdeczny jest odpowiednikiem wiatru (vayu); 

• mały palec jest odpowiednikiem eteru, przestrzeni (akaśa, spolszcz. akasza). 

Istoty o demonicznej (asura) lub piekielnej (piśaća) mentalności mogą mieć przestawione żywioły w palcach, a najczęstszym znakiem opętania demonicznego jest obrócenie się żywiołów wokół środkowego palca ogniowego. Różne ułożenie dłoni i palców w specjalnych i dobrze dopracowanych gestach dłoni kieruje przepływ energii w konkretne miejsce, które dzięki temu jest szczególnie dobrze zasilone, dając efekt szybkiego udrożnienia, oczyszczenia i rozwoju w wybranym obszarze. 

Mudry harmonizują nasze ciało, emocje i umysł, ale mudra to nie jest jak się potocznie sądzi sam gest dłoni czy palców, tylko dopracowana pozycja całego ciała. Według ajurwedy nasze zdrowie oparte jest na zachowaniu równowagi pomiędzy 5 elementami: ziemią, wodą, ogniem, powietrzem i eterem (przestrzenią, akaśą). Każdemu palcowi odpowiada jeden element i układając je w odpowiedniej pozycji pomagamy przywrócić harmonię energetyczną. Układy palców wykonujemy bez napinania mięśni, lekko dotykając je opuszkami, siedząc w odpowiedniej dla danej mudrze pozycji czyli asanie. Aby uzyskać efekt wystarczy wykonywać je  2-3 razy dziennie po 12 lub 24 minut, najlepiej obiema dłońmi i w głębokim skupieniu, ale nigdy podczas oglądania telewizji, rozmowy lub w autobusie. Tak długo praktykujemy mudry w ciszy i spokoju aż objawy zaburzeń przeciwko którym aktywujemy mudrę przeminą. W Indii mudry należą do sekretnej wiedzy i umiejętności jogów, której nie wolno uczyć osób skłonnych do uproszczeń, profanacji, pomijania części instrukcji praktykowania. Mudry bezczeszczone czy profanowane mogą bowiem spowodować gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia oraz pomieszanie umysłowe. 

„Mudra” to pojęcie wieloznaczne, wywodzące się wprost z indyjskiej jogi. Jako mudry określa się wysublimowane pozycje całego ciała wzbogacone o gesty, mistyczne układy dłoni w pozycji lotosu, pieczęć lub także symbol. Istnieją też ustawienia oczu, języka, pozycje ciała i techniki oddechowe określane mianem mudra. Mudry jako pieczęcie końcowe dla sublimacji niektórych asan są stosowane szczególnie w laja jodze, krija jodze i kundalini jodze podczas określonych pozycji ciała, aby wzmocnić ich działanie. Kundalini joga wychodzi z założenia, że każdy obszar dłoni jest strefą odbijającą daną część ciała i mózgu. W ten sposób dłonie można traktować jako lustro odbijające nasze ciało i ducha. Kciuk jest symbolem kosmicznej (boskiej), a palec wskazujący – indywidualnej (ludzkiej) świadomości. Ostatnim, lub pierwszym, celem jogi jest złączenie człowieka z kosmiczną świadomością. Gestem połączenia kciuka i palca wskazującego w medytacyjnej pozycji lotosu człowiek wyraża to życzenie, tę tęsknotę. Palec wskazujący symbolizuje inspirację (energię zewnętrzną), a kciuk – intuicję (energię wewnętrzną). W tym geście intuicja i inspiracja tworzą zamkniętą jedność, siły mikro- i makrokosmosu są złączone i wzajemnie się zapładniają. Widzimy, że jeżeli tylko wystarczająco głęboko sięgniemy do starożytnych mądrości – albo wzniesiemy się wystarczająco wysoko – ostatecznie na końcu głębia i wysokość spotkają się ze sobą. 

Te symboliczne ustawienia rąk i palców w specjalnych medytacyjnych asanach (pozycjach), oczu, języka, pozwalają na plastyczne przedstawienie określonych stanów świadomości lub procesów w niej zachodzących i na odwrót – określone pozycje mogą prowadzić także do uzyskania symbolizowanych przez nie konkretnych stanów świadomości. Kto, przykładowo, często i żarliwie wykonuje gest nieustraszoności, który można zobaczyć na wizerunkach bogów hinduskich, dewów, z czasem uwolni się od swoich lęków. Mudry przemawiają zatem do określonych obszarów naszego mózgu lub naszej duszy oraz przyrody i świata energii oraz form kazualnych i wywierają na nie określony wpływ. Działają jednak także na płaszczyźnie fizycznej. Poprzez zginanie, krzyżowanie, rozciąganie lub dotykanie palców innymi palcami w pozycji lotosu możemy skutecznie pobudzić nasze ciało i naszego ducha i wywrzeć na nie wpływ. 

Można powiedzieć, że poprawnie praktykując mudry w codziennym życiu możemy osiągnąć pełen stan radości, harmonii i równowagi, a także nauczyć się regulować energie pięciu żywiołów. Najlepsze efekty osiągniemy, kiedy mudry wykonywane są całym ciałem oraz obiema rękami jednocześnie. Napinanie mięśni nie jest potrzebne, dotyk łączący elementy naszej dłoni ma być delikatny, podobnie dotyk języka czy skierowanie oczu. Bardzo ważne jest mentalne nastawienie i świadomość energii pranicznej, energii żywiołów i tego, co chcemy osiągnąć. Bez tego nie możemy mówić o mudrze, gdyż mudra nie polega na samym ułożeniu palców w jakiś gest - jak się to błędnie przyjęło na Zachodzie. Na całym świecie spotkamy się z symbolami, w których tkwi jakaś potężna siła, taką właściwość będzie miała mudra. Świadomość łączenia myśli, energii pranicznej i gestów daje zadziwiające rezultaty. Generalnie w nauce jogi od jej fizycznej strony najpierw opanujemy asany, potem bandhy, a na koniec mudry do tych asan i bandh, a wszystko z odpowiednią koncentracją oraz zwykle ze szczególnym rytmem oddychania. 

Praktyczne wskazówki do praktyki mudr 

Podczas praktyki mudr warto pamiętać o kilku kwestiach:

* przed rozpoczęciem należy rozluźnić mięśnie dłoni, oczu, języka i nóg; wszystkie mudry powinny być wykonywane w poczuciu rozluźnienia, bez zbytniego wysiłku czy napinania mięśni; 

* najbardziej optymalną pozycją do praktyki jest „kwiat lotosu”, nie jest to jednak regułą, każda odpowiednia z punktu jogi pozycja medytacyjna (dhyana-asana) jest dobra o ile nie jest zabroniona; 

* w trakcie wykonywania mudr, w których opuszki palców łączą się ze sobą, łączymy je delikatnie bez niepotrzebnego nacisku i pamiętamy, że eksperymentujemy z praną i pranicznymi energiami żywiołów; 

* wybraną mudrę możemy praktykować kilka razy dziennie, pamiętając, że (zależnie od wprawy) pierwsze efekty mogą pojawić się po 15 minutach,

* ogólnie zalecana jest praktyka jednej mudry przez około 24 (gatika, tatwa) lub 48 minut (muhurta), czas ten będzie się skracał wraz z rosnącą wprawą w utrzymywaniu asany i mudry; 

* dla osób zabieganych, możliwe jest podzielenie tego czasu 12-to lub 24 minutowe części; 

* nie ma jedynej słusznej formuły praktyki mudr, każdy powinien odnaleźć metody najbardziej odpowiednie, odzwierciedlający jego potrzeby, ale z pomocą doświadczonego instruktora czy mistrza jogi lub lekarza ajurwedy;

* każda pora jest dobra: mudry możemy wykonywać o każdej porze, rano, podczas przerwy wykładu czy nudnej konferencji, wieczorem, podczas relaksacji lub medytacji czy przed pójściem spać; 

* mudry powinno się wykonywać oburącz, służy to zwiększeniu ich efektywności, nic jednak nie stoi na przeszkodzie by czasami wykonywać je jedną ręką (np. kiedy nie możemy sobie pozwolić na całkowite oddanie się praktyce), trzeba się tylko upewnić, że nie spowoduje to złych skutków ubocznych, co się czasem zdarza; 

* mudry stosować możemy naprzemiennie, zwiększając w ten sposób obszar ich działania, ale na komponowaniu mudr w serie trzeba się znać; 

* najlepsze efekty daje świadoma praktyka, może być ona połączona ze świadomym oddechem, odczuwaniem energii pranicznej, wizualizacją światła lub chromoterapią – taka praktyka pozwala skupić się bardziej na wnętrzu organizmu; 

* najlepsze efekty osiąga się poprzez konsekwencję, cierpliwość i codzienną praktykę; 

* mudry prawidłowo praktykowane nie mają żadnych skutków ubocznych, ale trzeba wykonywać je dokładnie i w wielu mudrach uważać, aby nie przesilić układu energetycznego w drugą stronę. 

Niektóre korzyści z praktyki mudr. 

Poza wymienionymi właściwościami i efektami leczniczymi, mudry posiadają również bardziej ogólny pozytywny wpływ na nasze ciało i umysł:

* pobudza przepływ energii pranicznej w ciele,

* poprawia samopoczucie i kondycję,

* poprawia ukrwienie organów wewnętrznych,

* reguluje działanie gruczołów dokrewnych,

* łagodzi napięcia i zmniejsza skurcze mięśni,

* może sprzyjać głębokiej relaksacji lub zwiększeniu sił witalnych, zależnie od potrzeby i zastosowanej mudry,

* pozwala w łatwy sposób niwelować stres, sprzyja medytacji i wyciszeniu,

* daje większą świadomość własnego ciała i procesów w nim zachodzących,

* przywraca równowagę układu nerwowego i hormonalnego,

* podwyższa sprawność seksualną,

* poprawia zapamiętywanie i koncentrację.

Oczywiście pozytywnych skutków praktyki jest o wiele więcej, pewnie trudno byłoby je wszystkie wymienić. Pozwolimy zatem byście sami stopniowo je odkrywali. Ludzie cywilizacji zachodniej w Europie i Ameryce są zwykle bardzo niecierpliwi i pozytywny skutek powinien być dla nas natychmiastowy, no przynajmniej kilkudniowy. Tymczasem skuteczne działanie niektórych mudr wymaga cierpliwości i systematycznego ćwiczenia,  ale efekty są wielką radością przywróconego zdrowia i zarazem sprawdzianem naszej siły woli, konsekwencji i dążenia. Warto też pamiętać, że czym dłuższa praktyka asan, bandh i mudr, tym szybciej pojawiają się efekty energetyczno-lecznicze. Wszystko zależy od konkretnego organizmu – czym bardziej ciało wytrenowane w tego rodzaju jogicznych czy ajurwedyjskich praktykach tym szybciej pojawiają się pozytywne skutki. 

Hrit Mudra 

W załączeniu jedna z najbardziej podstawowych mudr w jodze - Hrit Mudra, oczywiście praktykowana w pozycji lotosu, jako sublimacja energetyczna Padma Asany, a nie w "jakiejkolwiek pozycji" jak zalecają liczni na zachodzie dyletanci prowadzący tandetne ale drogie kursy czegośtam co ma przypominać jogę albo mudry albo najbardziej pozwolić jakoś zarobkować... 

Hrit Mudra - Postawa Skupienia Serca

Hrit-Mudra jak widać wymaga bardziej opanowania odpowiedniego, lotosowego ułożenia nóg niźli sprawności palców i dłoni. Kąty pomiedzy linią dłoni a przedramion i pomiędzy przedramionami powinny być równe i wynosić 120 stopni. Hrit-Mudra daje energetyczne zrównoważenie organizmu i psychiki, wzmaga stan wewnętrznej harmonii, polepsza zdolność skupienia i koncentracji, synchronizuje ze sobą obie półkule mózgowe oraz parzyste organy jak nerki, płuca, oczy, uszy, jądra, jajniki, ręce, nogi, synchronizuje i równoważy energię lewej i prawej strony ciała, energię ida (księżycową) i słoneczną (pingala). Hrit-Mudra to inaczej Mudra Serca lub Mudra Nasienna. 

Viparita Karani Mudra 

Jedna z najbardziej powszechnie praktykowanych mudr jogicznych nie zawiera żadnych gestów palców ani dłoni, jest specjalną rewertywną pozycją całego ciała i wielu tradycyjnych szkołach jogi po prostu nazywana jest Mudrą. W jodze klasycznej i królewskiej zwykle nazywana jest Viparita Karani Mudrą. 

Viparita Karani Mudra - Forma początkowa

VK Mudra działa odmładzająco, przeciwdziała starzeniu, powoduje wzrost sił witalnych, lepsze ukrwienie mózgu i ogólnie lepszą pracę mózgu i psychiki. VK Mudra kultywowana jest w jodze długowieczności, odwraca obieg energii księżycowych z kierunku ku śmierci na kierunek ku życiu. Pomaga przeciwdziałać skłonnościom samobójczym, eliminuje napięcia stresowe, oczyszcza organizm i podświadomość z wszelkiej traumy. Szczegółów praktyki wewnętrznej czyli skupienia w tej pozycji uczymy się od dobrych i doświadczonych nauczycieli oraz mistrzów jogi na zajęciach. Przyjmowanie tej pozycji wymaga wyćwiczenia pod okiem dobrego i doświadczonego nauczyciela, podobnie techniki skupienia i koncentracji. Ćwiczy się w pozycji Viparita Karani Mudra nawet przez 3 godziny jednorazowo. 

Viparita Karani Mudra - Typowe wykonanie

Viparita Karani to Mudra mocy odwracania biegu zdarzeń, mudra odwracania biegu niepomyślnych zdarzeń, mudra mitycznej jogicznej Bogini Parwati (Uma, Kalika)  należy do najbardziej podstawowych, szczególnie wymaganych od wszystkich osób starających się o uprawnienia instruktorskie dla nauczania jogi. Pozycja ciała w Viparita Karani Mudrze jest ściśle określona, a fotografie, jako jedne z nielicznych publikowanych, pokazują tę mudrę w miarę prawidłowo. Trzeba pamiętać o złączonych nogach, stopach równolegle do nieba, o tym, że kąt między nogami i tułowiem nie może być mniejszy niż 90 stopni, o podparciu dłońmi na nerkach... I chyba pamiętać jeszcze trzeba o tym, że wiele mudr nie ma nic wspólnego z układaniem palców... 

Joga Mudra  

Yoga Mudra - Pozycja Jedności, Mudra Jogi. Ćwiczona z pozycji lotosu czyli Padmasany. Rzadko można jednak zobaczyć prawidłowo ułożone dłonie Mudry. Zwykle niedokształceni lub samorodni 'instruktorzy" zapominają jak ułożyć ręce w tej Samyukta Hasta Mudrze. Zamiast Jogamudry ćwiczona bywa Joga-Asana, a "instruktor" utrzymuje błędną opinię jakoby była to Mudra. Idealnie jakby jeszcze czoło do ziemi dotykało, ale i tyle na początek z pozycji Padma-Asana to już dobry początek... 

Yoga Mudra - Nogi w lotosie, dłonie z tyłu, czoło do ziemi

W pozycji Padmasana (Lotos) robimy takie Samyukta Hasta, połączenie dłoni jak widać na rycinie, z tyłu na plecach, a potem skłon. Warto wyćwiczyć dobrze Joga Mudrę. Na rycinie pominięto szczegóły takie jak stopy bo te wiadome są z ogólnej instrukcji do Joga Mudry, która rozpoczyna się od słów: Usiądź w Padmasanam czyli w pozycji lotosu... 

Yoga Mudra - Widok na dłonie z tyłu w Samyukta Hasta

I

 nie należy mylić Joga Mudry z Joga Asaną, gdzie dłonie ułożone są jakkolwiek, zwykle chwytają się z tyłu, a i nogom do pozycji Kwiatu Lotosu sporo zwykle brakuje. Jakoś dziwnie, rzekomi instruktorzy Jogi w Polsce, rzadko umieją poprawnie zaprezentować Joga Mudrę, a to oznacza, że nie zaliczyli żadnego profesjonalnego Kursu Instruktorów Jogi i nie mają uprawnień do nauczania Jogi. Warto sprawdzić, czy rzekomy instruktor Jogi sam umie poprawnie tak elementarne ćwiczenia Jogi, jak Joga Mudra, a co za tym idzie, nie gada jak nawiedzony jedynie o składaniu dłoni i palców, ale o wiele bardziej o prawidłowym składaniu nóg, skłanianiu i rytmie oddychania, gdy głowa już sięga ziemi... 

ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ ॐ 

LINKI 

Odwiedź nas na portalu społecznościowym Facebook: 

https://pl-pl.facebook.com/Laja.Joga/